ไมโกะ (Maiko ; 舞妓), เกอิชา (Geisha ; 芸者), เกอิโกะ (Geiko ; 芸妓) ผู้สืบสานศิลปะวัฒนธรรมโบราณของญี่ปุ่น รอให้คุณมาพบได้ในเกียวโต!

ความแตกต่างของไมโกะ, เกอิโกะ และเกอิชา?

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมาภาพยนต์และสื่อต่าง ๆ ได้สร้างภาพจำผิด ๆ เกี่ยวกับวงการเกอิชา ทำให้หลายคนหลงเข้าใจผิดไปว่าเป็นอาชีพสาวบริการ แต่ที่จริงแล้วทั้งสามคำที่กล่าวมาข้างต้นล้วนสื่อถึงหญิงสาวผู้สร้างความบันเทิงในเลี้ยงสังสรรค์ด้วยทักษะศิลปะญี่ปุ่นโบราณชั้นสูง พวกเธอฝึกฝนอย่างหนักเพื่อให้กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะ (การชงชา, การจัดดอกไม้), นักแสดง (ร่ายรำ, ขับร้อง, เล่นเครื่องดนตรี), ผู้สร้างความบันเทิง (ทักษะการเล่นเกม, ทักษะการพูดคุย) และอื่น ๆ 

ในเกียวโตปัจจุบัน สำหรับเด็กสาวที่สนใจจะเข้าวงการ เมื่ออายุได้ 15 ปี หลังจบศึกษาจากโรงเรียนมัธยมต้น พวกเธอจะเริ่มต้นเป็นเด็กฝึกงานที่เรียกว่า “ไมโกะ” โดยทั่วไปไมโกะจะเริ่มฝึกงานด้วยการย้ายไปอยู่ใน "โอกิยะ (置屋)" เพื่อเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ จากรุ่นพี่ที่เรียกได้ว่าเป็น “พี่สาว" ของพวกเธอ ในช่วงเวลาของการเป็นไมโกะจะเป็นช่วงของการฝึกอบรมเกี่ยวศิลปะญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมหลากหลายแขนง เรียนรู้วิธีการเต้นรำที่สง่างาม การละเล่นแบบโบราณ และพิธีชงชาแบบญี่ปุ่นที่ซับซ้อน การเล่นชามิเซ็น ฝึกฝนเสียงร้อง และเรียนรู้ที่จะเล่นเครื่องดนตรีญี่ปุ่นหลากหลายชนิด พวกเธอยังต้องรำ่เรียนแม้กระทั่งท่วงท่าการยืน, การนั่ง, การเดิน, การรินเครื่องดื่ม ไปจนถึงการพูดด้วยสำเนียงและภาษาถิ่นเกียวโต หลังจากฝึกฝนราว 4 – 5 ปี ตอนที่พวกเธออายุราว 20 ปีก็จะได้เดบิวต์ในฐานะเกอิโกะและได้รับการยอมรับว่าเป็นมืออาชึพอย่างเต็มตัว

แล้วเกอิชาคืออะไร? ถ้าจะพูดว่าจริง ๆ แล้วในเกียวโตไม่มีเกอิชาอยู่จริงก็คงจะไม่ผิดนัก เพราะคำว่า “เกอิชา” เป็นวิธีเรียกของพื้นที่อื่น ๆ  แต่ในเกียวโตจะเรียกอาชึพนี้ว่า “เกอิโกะ” พูดง่าย ๆ ก็คือทั้งเกอิชาและเกอิโกะต่างเป็นคำที่ใช้เรียกอาชึพเดียวกัน ต่างกันแค่เกอิโกะเป็นวิธีเรียกที่ใช้ในพื้นที่เกียวโตเท่านั้น

อาชีพนี้ไม่เกี่ยวกับเรื่องทางเพศ? คงปฏิเสธไม่ได้ 100% วงการนี้ไม่มีเรื่องการขายบริการทางเพศเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่อย่างไรก็ตามเกอิโกะในยุคปัจจุบันเน้นการขายการแสดงศิลปะเชิงวัฒนธรรมดั้งเดิมและการเอนเตอร์เทน จริง ๆ แล้วในอดีตก็มีอาชีพที่คล้ายคลึงกับเกอิชาหรือเกอิโกะที่เน้นขายการแสดงศิลปะชั้นสูงแต่รวมออฟชั่นของโสเภณีเข้าไปอยู่ด้วย โดยหญิงสาวเหล่านี้จะเรียกกันว่า โออิรัน (花魁)

เราสามารถแยกไมโกะกับเกอิโกะออกจากกันได้ไม่ยากนักด้วยการสังเกตจากเสื้อผ้าและทรงผม เทียบกับเกอิโกะแล้วไมโกะมักจะสวมใส่กิโมโนที่มีโทนสีสว่างกว่า แขนเสื้อและผ้าคาดเอวก็จะยาวกว่า ลวดลายของกิโมโนและเครื่องประดับผมก็จะมีความโดดเด่นมากกว่า
ในส่วนของทรงผม ทางด้านไมโกะจะเซ็ตผมของตัวเองสัปดาห์ละครั้งให้เป็นทรงตามที่ถูกกำหนดไว้โดยจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับระยะเวลาฝึก ในทางกลับกันเกอิโกะจะสวมวิกทรงผมที่เรียกว่า "ทากะ-ชิมาดะ" 

ทานอาหารพร้อมชมการแสดงของไมโกะและเกอิโกะในเกียวโต

บางครั้งไมโกะและเกอิโกะจะถูกว่าจ้างให้ไปทำการแสดงในงานสังสรรค์เล็ก ๆ มีบริษัททัวร์หลายแห่งที่ขายโปรแกรมท่องเที่ยวที่มีการรับประทานข้าวสุดหรูพร้อมชมการแสดงของไมโกะและเกอิโกะ แม้ค่าใช้จ่ายและค่าธรรมเนียมจะเป็นตัวเลขจำนวนไม่น้อย แต่หากได้สัมผัสสักครั้งก็จะพบว่าเป็นราคาที่คุ้มค่าที่จะจ่าย การแสดงแต่ละชุดเปรียบเสมือนฉากจากภาพยนตร์ที่เกิดขึ้นสด ๆ ตรงหน้า แล้วยิ่งหากเป็นคนที่มีความสนใจในศิลปะการแสดงญี่ปุ่นสไตล์โบราณ ไม่ว่าจะเป็นการร่ายรำแบบญี่ปุ่น การขับร้องอันเป็นเอกลักษณ์ หรือการบรรเลงเครื่องดนตรีของญี่ปุ่นที่ศิลปินเหล่านี้ต่างใช้เวลาหลายปีในการฝึกฝนทักษะให้สมบูรณ์แบบ เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่จะพาคุณให้เพลิดเพลินไปกับวัฒนธรรมญี่ปุ่นแบบดั้งเดิม

ยังไม่รวมการได้ตื่นตาตื่นใจกับเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย การแต่งหน้าและทรงผม สัมผัสสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่ยังมีชีวิตซึ่งสืบทอดกันมาหลายร้อยปีที่ไม่ควรพลาดหากมีโอกาสได้แวะไปเกียวโต

ติดตามเรื่องราว ข้อมูล และข่าวสารส่งตรงจากญี่ปุ่นกับ Japankuru ได้ทาง Twitter และ Facebook!